آنالیز عدم قطعیت برآورد حجم رسوب مخازن (مطالعه موردی سد شهرچای)

Authors

مهسا واعظ تهرانی

دانشجوی دوره دکترا /سازه های آبی، گروه مهندسی آب، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران جمال محمد ولی سامانی

دانشیار /گروه مهندسی آب، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران مجید منتصری

استادیار / گروه مهندسی آب، دانشگاه ارومیه، ارومیه، ایران

abstract

پیش بینی مقدار رسوبات ورودی به مخازن سدها و نحوه توزیع و تجمع آن دارای اهمیت و پیچیدگی بالایی در طرح و بهره برداری مناسب چنین سازه های آبی است. روشهای ریاضی و تحلیلی متعدد و پیچیده ای برای شناخت فرآیند رسوب و برآورد رسوبات ورودی و نحوه رسوبگذاری آن در مخازن سدها ارائه گردیده است.  تحلیل رسوب در مخازن سدها بر اساس چنین روش هایی همواره توام با خطای نسبی بوده که این برآورد خطای نسبی به عنوان  uncertainty (عدم قطعیت) در علوم مهندسی شناخته می شود. وجود عدم قطعیت در بر آورد پارامترهای طراحی سازه های آبی، یکی از دلایل اصلی عدم موفقیت مورد انتظار چنین سیستم هایی بوده و به کمیت درآوردن منابع عدم قطعیت می تواند یک گام اولیه و اصلی در تجزیه و تحلیل قابلیت اطمینان در عملکرد یک سازه آبی باشد. در طرح سیستم مخازن ذخیره (سدها)، تحلیل رسوب ورودی به مخزن جهت برآورد حجم مرده سد و نحوه ته نشینی رسوبات در سد از معیار های اساسی طراحی به شمار رفته و منابع خطا یا عدم قطعیت در چنین تحلیلی می تواند ناشی از عدم امکان پیش بینی قطعی جریان ورودی، میزان رسوب، نوع رسوب و .... به مخزن باشد. در این تحقیق از روش هار (harr)  جهت تعیین میزان عدم قطعیت رسوبات متراکم شده مخزن در طول زمان (15، 30 و 45 سال بعد از بهره برداری) در کل دوره آماری و دوره آماری خشک و تر استفاده شده است،  به علاوه آنالیز حساسیت برای تعیین اهمیت فاکتور های مختلف عدم قطعیت رسوبات مخزن انجام گرفته است. در این مطالعه سیستم مخزن ذخیره شهرچای در منطقه آذربایجان غربی مورد بررسی قرار گرفته و عدم قطعیت رسوبات تراکمی مخزن و تأثیر هر فاکتور عدم قطعیت روی رسوبات تجمعی مخزن در دو دوره آماری ذکر شده به دست آمده است. نتایج نشان می دهد دبی سالیانه جریان و بار رسوب از مهمترین فاکتور های تعیین کننده عدم قطعیت حجم رسوبات سالانه مخزن و درصد رسوبات و راندمان تله اندازی دارای اهمیت کمتری می باشند. همچنین در این روش عدم قطعیت رسوبات تراکمی مخزن در کل دوره آماری 384/0 و در دوره آماری خشک و تر 244/0 به دست آمده است.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

آنالیز عدم قطعیت در برآورد حجم رسوب مخازن سدها با استفاده از روش آلفا- برش فازی مطالعه موردی: سد لتیان

در تخمین میزان رسوب‌گذاری و تجمع رسوبات در مخزن، عدم قطعیت‌هایی وجود دارد که از عواملی مانند میزان دبی جریان، بار رسوب، اندازه ذرات و وزن مخصوص رسوبات، راندمان تله‌اندازی و نوع عملکرد مخزن، ناشی می‌شوند. در این مطالعه جهت به‌کمیت درآوردن عدم قطعیت برآورد حجم رسوب‌گذاری مخزن، داده‌های 46 ساله دبی جریان و بار رسوب ایستگاه‌های هیدرومتری منتهی به مخزن سد لتیان مورد استفاده قرار گرفته و مدل تجربی بر...

full text

آنالیز عدم قطعیت برای برآورد حجم رسوب در مخزن سد(مطالعه موردی: سد امیرکبیر)

پدیده رسوبگذاری در مخازن سدها مهمترین عامل تهدید کننده سرمایه گذاری های عظیم در پروژه های آبی می باشد. تجزیه و تحلیل عدم قطعیت برای هر پدیده، منظره ای واقعی از پارامترهای آن را نمایان می کند و درک درستی از عوامل تاثیرگذار بر آن پدیده را ایجاد می کند. در این تحقیق با کمک آمار هیدرومتری و رسوب سنجی رودخانه کرج از سال 1340 تا 1382 و لحاظ نمودن عوامل موثر بر انتقال رسوب، حجم رسوب انباشته شده در مخز...

full text

آنالیز عدم قطعیت در برآورد حجم رسوب مخازن سدها با استفاده از روش آلفا- برش فازی مطالعه موردی: سد لتیان

در تخمین میزان رسوب گذاری و تجمع رسوبات در مخزن، عدم قطعیت هایی وجود دارد که از عواملی مانند میزان دبی جریان، بار رسوب، اندازه ذرات و وزن مخصوص رسوبات، راندمان تله اندازی و نوع عملکرد مخزن، ناشی می شوند. در این مطالعه جهت به کمیت درآوردن عدم قطعیت برآورد حجم رسوب گذاری مخزن، داده های 46 ساله دبی جریان و بار رسوب ایستگاه های هیدرومتری منتهی به مخزن سد لتیان مورد استفاده قرار گرفته و مدل تجربی بر...

full text

بررسی عدم قطعیت حجم رسوب مخازن سدها

برآورد حجم رسوب ورودی به مخازن سدها از ضرورت‌های طراحی و مدیریت تأسیسات آبی می‌باشد. روش‌های تجربی و ریاضی مختلفی جهت برآورد حجم رسوب موجود است اما همواره این روش‌ها دارای قطعیت نبوده و باعث شکست پروژه یا استفاده از ضرایب اطمینان بالا می‌شود, در این راستا تحلیل عدم قطعیت می‌تواند راهگشا باشد. دراین تحقیق، جهت برآورد دبی رسوب ورودی به سد، روش‌های  USBRمتوسط دسته‌ها و تعدیل ضریب FAOاستفاده شده اس...

full text

My Resources

Save resource for easier access later


Journal title:
تحقیقات منابع آب ایران

جلد ۳، شماره ۲، صفحات ۱-۱۱

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023